
جدیدترین روش رادیوتراپی و پرتودرمانی SRS SBRT VMAT

جدیدترین روش های رادیوتراپی و پرتودرمانی SRS SBRT VMAT
به طور کلی، روشهای SRS، SBRT و VMAT درمانی بسیار دقیق و کارآمد برای بیماریهایی مانند سرطان هستند. این روشها برای کاهش ضرر به بافتهای سالم بدن، تحویل پرتو بسیار دقیق و با انرژی بالا به منطقه بیماری را انجام میدهند. دکتر هلاله خوشبخت دکتر متخصص رادیوانکولوژی از دانشگاه شهید بهشتی و عضو هیات علمی دانشگاه ایران توضیح میدهد.
جدیدترین روش رادیوتراپی (پرتودرمانی) SRS
SRS جدیدترین روش پرتودرمانی (رادیوتراپی) است و بیشتر در درمان تومورهای مغزی استفاده میشود. در این روش، دقت بالایی به کار میرود تا بافتهای سالم مغز از آسیب دیدگی در اثر پرتوهای پرانرژی جلوگیری شود. در صورتی که تومور در موقعیت قابل دسترس قرار داشته باشد، SRS میتواند به جای جراحی استفاده شود. SRS یک روش پرتودرمانی است که برای درمان تومورهای کوچک و محصور شده در مغز استفاده میشود. در این روش، پرتودرمانی با دقت بالا به منطقه بیماری تحویل داده میشود و منجر به نابودی سلولهای سرطانی در منطقه تحت درمان میشود.
SRS بیشتر در درمان سرطن های مغز استفاده میشود. در این روش، دقت بالایی به کار میرود تا بافتهای سالم مغز از آسیب دیدگی در اثر پرتوهای پرانرژی جلوگیری شود. در صورتی که تومور در موقعیت قابل دسترس قرار داشته باشد، SRS میتواند به جای جراحی استفاده شود.
رادیوتراپی (پرتو درمانی) SBRT
SBRT نیز یکی از جدیدترین روش های پرتو درمانی است که برای درمان تومورهای بدخیم در مناطق دیگر از بدن مانند ریه، کبد و کلیه استفاده میشود. در این روش، تعداد دفعات تحویل پرتودرمانی کاهش مییابد و به همین دلیل پاسخ درمانی بالاتری در کمترین زمان ممکن بدست میآید. SBRT نیز یک روش پرتودرمانی است که در درمان تومورهای بدخیم بیشترین کاربرد را دارد. در این روش، پرتوهای پرانرژی با دقت بالا به منطقه بیماری تحویل داده میشوند و منجر به نابودی سلولهای سرطانی در منطقه تحت درمان میشود.
SBRT بیشتر برای درمان تومورهای بدخیم در مناطق دیگر از بدن مانند ریه، کبد و کلیه استفاده میشود. در این روش، تعداد دفعات تحویل پرتودرمانی کاهش مییابد و به همین دلیل پاسخ درمانی بالاتری در کمترین زمان ممکن بدست میآید.
رادیوتراپی (پرتو درمانی) VMAT
VMAT نیز یک روش جدید پرتودرمانی پیشرفته است که به خاطر دقت بالا و توانایی تحویل پرتو بسیار بالا به منطقه بیماری، در درمان تومورهای بدخیم مانند سرطان ریه، پروستات و سینه مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش، پرتوهای پرانرژی به صورت گردشی به منطقه بیماری تحویل داده میشوند و در نتیجه، نیاز به تحریک متکرر بیمار برای تحویل پرتو کاهش مییابد. در این روش، پرتوهای پرانرژی با دقت بالا به منطقه بیماری تحویل داده میشوند و منجر به نابودی سلولهای سرطانی در منطقه تحت درمان میشود. VMAT با توجه به دقت بالایی که در تحویل پرتو دارد، منجر به کاهش ضرر به بافتهای سالم بدن میشود.
VMAT با توجه به توان بالای تحویل پرتودرمانی به منطقه بیماری، منجر به بهبود کیفیت درمانی میشود و به همین دلیل، در درمان تومورهای بدخیم مانند سرطان پروستات، سینه و ریه استفاده میشود.
رادیوتراپی با شدت تعدیل یافته (IMRT)
IMRT نوعی پرتودرمانی کانفورمال سه بعدی پیشرفته است که طی آن میتوان دوز تابش را کنترل و تعدیل کرد. متخصص رادیوتراپی ضمن تنظیم دوز تابش با توجه به شکل و اندازهی تومور کمک میکند تا میزان اشعه و انرژی بیشتری به بافت هدف منتقل شود.
پرتودرمانی تحت هدایت تصویر (IGRT)
این روش پیشرفته به متخصصان این امکان را میدهد تا در طول دورهی پرتودرمانی تصویربرداری کنند. رایانههایی که در این روش به کار میروند به مقایسهی تصاویر زمان درمان با تصاویر اولیهی دورهی برنامه ریزی میپردازند. IGRT تغییرات را تشخیص و سرچشمهی سلولهای سرطانی را نشان میدهد. بنابراین متخصص رادیوتراپی در این روش می تواند با دقت بیشتری بر سرطانهای پیچیده غلبه کند.
پرتودرمانی داخلی یا براکی تراپی
در این روش منبع پرتو، درون بافت سرطانی یا نزدیک به آن قرار میگیرد. گاهی این منبع اشعه برای مدتی در بدن بیمار باقی میماند و پس از گذشت دورهای برداشته میشود. این روش به بافت های سالم و غیر سرطانی هیچ آسیبی نمیزند و همچون رادیوتراپی خارجی میتواند به شکل سرپایی و بدون بستری شدن انجام شود. سرطانهای دهانه رحم، پروستات، کیسه صفرا، سر و گردن، پستان، مری، ریه و چشم تحت تاثیر این روش درمانی قرار میگیرند.
رادیوتراپی سیستمیک (SRT)
روش سیستمیک یک نوع پرتودرمانی داخلی با منبع مایع است. در این روش داروهای رادیواکتیو خورده و یا به شکل وریدی تزریق میشوند تا با کمک جریان خون به بافت سرطانی برسند. در این روش بدن بیمار و حتی عرق، بزاق و ادرار او دارای اشعه میگردد. لذا افراد پس از مصرف این نوع داروها تا مدتی قرنطینه میشوند یا تا جای ممکن فاصلهی خود را با دیگران حفظ میکنند.
رادیوسرجری استریوتاکتیک (SRS)
برای درمان برخی از تومورهای مغزی و ناهنجاریهای شریانی امکان استفاده از روش های غیر تهاجمی نیز وجود دارد. این روش میتواند با هدف رساندن کل دوز اشعه مورد نیاز به توده، تنها در یک جلسه درمان، تجویز گردد.
رادیوتراپی تطبیقی سه بعدی (3D-CRT)
در روش تطبیقی سه بعدی متخصص رادیوتراپی از انواع خاصی از سی تی اسکنهای رایانهای و یک کامپیوتر پیشرفته استفاده میکند تا پرتودرمانی خارجی یا EBRT با دقت بیشتری انجام شود.

کاربردهای رادیوتراپی
در برنامههای درمانی سرطان، پرتودرمانی میتواند به شکل مستقل یا در کنار سایر درمانهایی همچون جراحی و شیمی درمانی انجام شود. در سرطانهایی همچون پروستات یا تومورهای حجره پرتودرمانی به تنهایی جوابگو است.
تعداد جلسات مورد نیاز رادیوتراپی
تعداد جلسات و دوز پرتودرمانی در هر جلسه با توجه به نوع و وسعت بیماری تفاوت دارد اما نرخ آن بر اساس مصوبات وزارت بهداشت میباشد. در برخی موارد متخصص رادیوتراپی تعداد جلسات پیش بینی شده را کمتر یا بیشتر میکند تا نتیجه درمانی بهتری عاید بیمار شود.
در واقع مهمترین عاملی که در هزینهی پرتودرمانی تاثیر میگذارد همین تعداد جلسات میباشد. بیمار هم به لحاظ اخلاقی و هم به لحاظ قانونی این حق را دارد که نسبت به پروسه درمان، تعداد جلسات و هزینههایی که باید پرداخت کند کاملا توجیه گردد.
عوارض درمانی رادیوتراپی
بدیهی است که پرتودرمانی به سبب اشعههای پر انرژیش عوارضی را به دنبال داشته باشد. در واقع متخصص پرتودرمانی زمانی نسبت به پرتودرمانی سلولهای سرطانی اقدام مینماید که مجموع مزایا و معایب این روش درمانی را از نظر گذرانده باشد. برخی عوارض کوتاه مدت و بلند مدت پرتودرمانی به شرح زیر میباشند:
-
واکنش های پوستی
-
التهاب و درد در غدد لنفاوی
-
ریزش مو در نواحی مرتبط
-
گلودرد
-
ایجاد تغییرات پوستی (به لحاظ رنگ یا شکل)
-
حساسیت روی دندهها
-
عوارض جانبی دیررس
-
تهوع و استفراغ
-
بی اشتهایی
-
تورم ناحیه
-
درد
-
خستگی
ویژگیهای مهم یک متخصص رادیوتراپی
همانطور که پیشتر هم به آن اشاره کردیم نقش متخصص رادیوتراپی در موفقیت پرتودرمانی بسیار زیاد میباشد. اگرچه افرادی که درگیر سرطان هستند به لحاظ روحی به قدری خستهاند که اهمیت کمی به تخصص و مهارت پزشکان خود میدهند، اما از همراهان بیمار این انتظار میرود که در انتخاب بهترین متخصص رادیوتراپی دقت کنند. متخصصین زیادی در شهر تهران هستند که برنامههای درمانی پویایی را تنظیم میکنند و نسبت به راحتی و سلامت روان بیماران خود نیز حساس هستند.
بهترین متخصص پرتو درمانی در تهران
برای این که متخصصی را بهترین مرجع در یک رشته بدانیم، باید در کنار تخصص حرفهایش بتواند رابطه ی موثری را با بیماران برقرار کند و همواره برانگیزنده ی امید و جنگندگی در آنها باشد. متخصصان پرتودرمانی معمولا در روال درمان سرطان بر بالین بیمار حضور ندارند اما مهمترین نقش درمانی را در روند بهبودی و پیشگیری از عود این بیماری دارا میباشند ..

نظرات درباره دکتر هلاله خوشبخت
برای مشاهده نظرات بیماران درباره دکتر هلاله خوشبخت کلیک کنید.