سرطان مری :دکتر هلاله خوشبخت و آنچه باید برای سرطان مری بدانید

آیا می‌دانستید سرطان مری  در جهان است و سالانه جان حدود ۴۰۰,۰۰۰ نفر را می‌گیرد؟ این بیماری ششمین علت شایع مرگ ناشی از سرطان به شمار می‌رود و حدود ۵٪ از کل مرگ و میرهای ناشی از سرطان را شامل می‌شود. علاوه بر این، مردان سه برابر بیشتر از زنان در معرض ابتلا به سرطان مری هستند.هشتمین سرطان شایع

متأسفانه سرطان مری معمولاً در مراحل اولیه علائم قابل توجهی ندارد و به همین دلیل تشخیص آن اغلب با تأخیر همراه است. این در حالی است که در مراحل اولیه سرطان مری، شانس درمان و بهبود به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد. احتمال زنده ماندن برای پنج سال در بیماران با درمان مناسب، بین ۵ تا ۳۰٪ متغیر است.

با این حال، امروزه روش‌های نوین درمانی امید تازه‌ای برای بیماران به همراه آورده است. دستاوردهای علمی در زمینه ایمونوتراپی و توموتراپی می‌تواند شانس درمان سرطان مری را افزایش دهد. در این میان، پزشکان متخصصی همچون دکتر هلاله خوشبخت نقش مهمی در پیشرفت درمان‌های نوین این بیماری ایفا می‌کنند.

در این مقاله، ما به بررسی دقیق سرطان مری، انواع آن شامل کارسینوم سلول سنگفرشی و آدنوکارسینوم، علائم اولیه و پیشرفته، روش‌های تشخیص و گزینه‌های درمانی می‌پردازیم. همچنین درباره اینکه آیا سرطان مری کشنده است و طول عمر بیماران در مراحل مختلف چگونه است، توضیح خواهیم داد.

سرطان مری

تعریف سرطان مری و تفاوت آن با تومورهای خوش‌خیم

سرطان مری یکی از بدخیم‌ترین و کشنده‌ترین سرطان‌های دستگاه گوارش است که بیماران را با مشکلات جدی مواجه می‌کند. این بیماری جزء ده سرطان شایع در جهان محسوب می‌شود و  ناشی از سرطان در سطح جهانی است ششمین علت مرگ و میر[2]. شناخت دقیق این بیماری، تفاوت آن با تومورهای خوش‌خیم و عوامل خطرساز می‌تواند به تشخیص زودهنگام و افزایش شانس درمان کمک کند.

سرطان مری چیست و چگونه شروع می‌شود؟

مری یک لوله عضلانی توخالی به طول حدود ۲۵ سانتی‌متر است که گلو را به معده متصل می‌کند و وظیفه انتقال غذا به معده را بر عهده دارد. سرطان مری زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های غیرطبیعی در بافت مری به طور غیرقابل کنترلی تکثیر شوند. این سلول‌ها معمولاً از لایه داخلی‌ترین دیواره مری شروع به رشد می‌کنند و به تدریج به لایه‌های خارجی‌تر گسترش می‌یابند.

دو نوع اصلی سرطان مری وجود دارد:

1. کارسینوم سلول سنگفرشی (SCC): این نوع سرطان از سلول‌های سنگفرشی که پوشش داخلی مری را تشکیل می‌دهند شروع می‌شود و معمولاً در قسمت بالایی یا میانی مری ظاهر می‌گردد. این نوع بیشتر در کشورهای در حال توسعه شایع است.
2. آدنوکارسینوم: این نوع سرطان در سلول‌های غده‌ای که مسئول تولید مایعاتی مانند مخاط هستند شروع می‌شود و معمولاً در قسمت تحتانی مری، نزدیک به معده و در محل اتصال معده به مری (GEJ) ایجاد می‌شود. آدنوکارسینوم در کشورهای توسعه‌یافته شیوع بیشتری دارد.

از لحاظ آماری، کارسینوم سلول سنگفرشی  سرطان مری در سراسر جهان را تشکیل می‌دهد، در حالی که آدنوکارسینوم ۲۰ تا ۳۰ درصد موارد را شامل می‌شود ۶۰ تا ۷۰ درصد از موارد.

تفاوت تومور خوش‌خیم و بدخیم در مری

تومورها به دو دسته خوش‌خیم و بدخیم تقسیم می‌شوند که تفاوت‌های مهمی با یکدیگر دارند:

• تومورهای خوش‌خیم: غیرسرطانی هستند و به بافت‌های مجاور حمله نمی‌کنند یا به سایر قسمت‌های بدن گسترش نمی‌یابند. تومورهای خوش‌خیم مری بسیار نادر هستند و کمتر از ۰.۵ درصد از تومورهای مری را تشکیل می‌دهند.
• تومورهای بدخیم: سرطانی هستند، به سرعت تکثیر می‌شوند و می‌توانند به بافت‌های مجاور حمله کرده و به سایر قسمت‌های بدن گسترش یابند. این تومورها می‌توانند از طریق دیواره مری به غدد لنفاوی، رگ‌های خونی و ارگان‌های مجاور مانند ریه‌ها، کبد و معده سرایت کنند.

برای تشخیص نوع تومور معمولاً آزمایش‌های تصویربرداری مانند سی‌تی‌اسکن، ام‌آر‌آی و سونوگرافی انجام می‌شود، اما تشخیص قطعی نیازمند بیوپسی و بررسی بافت زیر میکروسکوپ است.

نقش مری بارت در بروز آدنوکارسینوم

مری بارت (Barrett’s Esophagus) وضعیتی است که در آن سلول‌های پوشاننده انتهای مری تغییر می‌کنند. این تغییر زمانی رخ می‌دهد که اسفنکتر تحتانی مری (دریچه بین مری و معده) دچار اختلال شده و اجازه می‌دهد اسید معده به طور مکرر به مری بازگردد.

قرار گرفتن طولانی‌مدت مری در معرض اسید معده باعث می‌شود سلول‌های طبیعی سنگفرشی مری به سلول‌های غده‌ای شبیه به آنچه در روده کوچک یافت می‌شود تغییر یابند. این فرآیند را متاپلازی روده‌ای می‌نامند. با گذشت زمان، مری بارت ممکن است به دیسپلازی (وضعیت پیش‌سرطانی) تبدیل شود که در نهایت می‌تواند به آدنوکارسینوم منجر گردد.

مری بارت خطر ابتلا به آدنوکارسینوم را افزایش می‌دهد، به طوری که در بیماری با مری بارت، احتمال ابتلا به آدنوکارسینوم ۱۱ برابر بیشتر است. با این حال، باید توجه داشت که خطر سالانه ابتلا به سرطان مری در افراد مبتلا به مری بارت تنها حدود ۰.۵ درصد است و بیشتر افراد مبتلا به مری بارت هرگز به سرطان مبتلا نمی‌شوند.

چرا باید دکتر هلاله خوشبخت را برای درمان سرطان انتخاب کنم؟ کلیک کنید تا دلیل انرا بدانید.

علائم اولیه و پیشرفته سرطان مری

سرطان مری در مراحل مختلف علائم متفاوتی را نشان می‌دهد که شناخت آنها می‌تواند به تشخیص زودهنگام این بیماری کمک کند. متأسفانه بسیاری از بیماران زمانی متوجه علائم می‌شوند که بیماری پیشرفت کرده است. در ادامه، علائم سرطان مری را از مراحل اولیه تا پیشرفته بررسی می‌کنیم.

علائم اولیه سرطان مری در مراحل ابتدایی

در مراحل اولیه، سرطان مری معمولاً علائم قابل توجهی ندارد و همین موضوع تشخیص زودهنگام را دشوار می‌سازد. با این حال، برخی نشانه‌های هشداردهنده وجود دارند که باید به آنها توجه کرد:

• مشکل در بلع (دیسفاژی): شایع‌ترین علامت سرطان مری است که دیده می‌شود در ۹۰ تا ۹۵ درصد بیماران. این مشکل معمولاً ابتدا هنگام بلع غذاهای سفت مانند گوشت، نان و سبزیجات خام بروز می‌کند و سپس به مرور زمان شامل غذاهای نرم و مایعات نیز می‌شود.
• کاهش وزن ناخواسته: حدود ۵۰ درصد از بیماران مبتلا به سرطان مری کاهش وزن را تجربه می‌کنند. از دست دادن ۵ درصد یا بیشتر از وزن بدن طی ۶ تا ۱۲ ماه بدون دلیل مشخص می‌تواند نشانه‌ای هشداردهنده باشد.
• سوزش سر دل و سوء‌هاضمه: احساس سوزش یا درد در پشت جناغ سینه، به ویژه پس از غذا خوردن، می‌تواند از نشانه‌های اولیه باشد. تغییر در شدت یا کیفیت سوزش سر دل در افراد مبتلا به ریفلاکس معده می‌تواند هشداردهنده باشد.

در مرحله صفر یا مرحله «پیش‌سرطانی»، سلول‌های غیرطبیعی فقط در درونی‌ترین لایه مری وجود دارند و معمولاً علائم قابل توجهی ایجاد نمی‌کنند. در این مرحله، میزان بقای پنج ساله تقریباً ۱۰۰٪ است.

علائم سرطان مری در جوانان و سالمندان

سرطان مری بیشتر در افراد میانسال و سالمند دیده می‌شود.  در افراد زیر ۵۵ سال مشاهده می‌شود کمتر از ۱۵٪ موارد سرطان مری[6]. با وجود این، نرخ ابتلا به آدنوکارسینوم مری در جوانان در حال افزایش است.

علائم سرطان مری در جوانان و سالمندان عمدتاً مشابه است، هرچند شدت این علائم می‌تواند متفاوت باشد:

در جوانان، علائم معمول شامل:

• کاهش وزن بدون دلیل
• دیسفاژی (مشکل در بلع)
• سوزش سر دل مداوم
• گرفتگی صدا
• درد قفسه سینه
• سرفه مزمن

در سالمندان، علائم می‌تواند پیچیده‌تر باشد زیرا اغلب با سایر بیماری‌های مرتبط با سن همزمان است. بیشترین موارد ابتلا به سرطان مری در افراد بین ۶۴ تا ۷۴ سال دیده می‌شود و معمولاً تشخیص در افراد بالای ۶۷ سال صورت می‌گیرد.

نشانه‌های مراحل آخر سرطان مری

در مراحل پیشرفته، سرطان مری علائم شدیدتری ایجاد می‌کند. در مرحله ۳، سرطان به غدد لنفاوی یا اندام‌های مجاور گسترش می‌یابد و نرخ بقای ۱۰ ساله به ۳-۳۰٪ کاهش می‌یابد. علائم این مرحله شامل:

• مشکل شدید در بلع: حتی مایعات نیز به سختی بلعیده می‌شوند
• درد شدید قفسه سینه یا گلو
• کاهش وزن قابل توجه به دلیل ناتوانی در غذا خوردن کافی
• خستگی شدید
• گرفتگی صدا: معمولاً زمانی که تومور عصب راجعه حنجره را درگیر می‌کند
• سکسکه مکرر: زمانی که تومور به عصب فرنیک یا دیافراگم حمله می‌کند

در مرحله ۴، سرطان به اندام‌های دوردست مانند کبد، ریه‌ها یا استخوان‌ها گسترش می‌یابد. علائم خاص این مرحله عبارتند از:

• استفراغ خون: ناشی از خونریزی تومور
• مدفوع سیاه و قیری (ملنا)
• تنگی نفس: به دلیل گسترش تومور در سینه یا آسپیراسیون
• گره‌های لنفاوی متورم: در گردن یا بالای استخوان ترقوه
• درد پشت: ناشی از حمله تومور به منطقه بین ریه‌ها یا بین غشاهای قلب
• تغییرات در عملکردهای بدن: تنفس کم‌عمق و از دست دادن کنترل مثانه و روده
• فیستول تراکئواسافوژیل: ارتباط غیرطبیعی بین مری و تراشه که منجر به سرفه هنگام بلع و سینه‌پهلو می‌شود

به طور کلی، پیشرفت سرطان مری می‌تواند منجر به پیامدهایی مانند انسداد مری، درد شدید و خونریزی شود. تشخیص زودهنگام این علائم و مراجعه سریع به پزشک می‌تواند در درمان مؤثرتر بیماری نقش مهمی داشته باشد.

مراحل پیشرفت سرطان مری و طول عمر بیماران

درمان مؤثر سرطان مری به تشخیص مرحله دقیق بیماری وابسته است. پزشکان با استفاده از آزمایش‌هایی مانند سی‌تی اسکن، آندوسونوگرافی و PET اسکن، میزان پیشرفت سرطان را تعیین می‌کنند. در ادامه، مراحل مختلف سرطان مری و پیش‌آگهی آن را بررسی می‌کنیم.

مرحله‌بندی سرطان مری از ۰ تا ۴

مرحله ۰: در این مرحله که کارسینوم درجا نیز نامیده می‌شود، سلول‌های غیرطبیعی فقط در درونی‌ترین لایه مری وجود دارند و هنوز سرطانی نشده‌اند. این مرحله اغلب بدون علامت است و معمولاً به طور تصادفی در آندوسکوپی کشف می‌شود.

مرحله ۱: سلول‌های سرطانی تنها در لایه‌ای از سلول‌های پوششی مری قرار گرفته‌اند و به غدد لنفاوی یا اندام‌های مجاور گسترش نیافته‌اند. میزان بقای پنج ساله در این مرحله  است بین ۶۰ تا ۸۰ درصد.

مرحله ۲: سرطان به لایه عضلانی یا دیواره بیرونی مری رسیده است. در این مرحله، ممکن است سرطان به ۱ تا ۲ غده لنفاوی مجاور نیز گسترش یافته باشد. میزان بقای پنج ساله بین ۲۰ تا ۴۰ درصد است.

مرحله ۳: سرطان به عمق لایه عضلانی داخلی یا دیواره بافت همبند رسیده است. همچنین ممکن است به ارگان‌های اطراف مانند ریه‌ها و دیافراگم یا به غدد لنفاوی بیشتری در نزدیکی مری گسترش یافته باشد. نرخ بقای ۱۰ ساله بین ۳ تا ۳۰ درصد است .

مرحله ۴: پیشرفته‌ترین مرحله سرطان مری است. در این مرحله، سرطان به اندام‌های دوردست مانند کبد، ریه‌ها یا استخوان‌ها و/یا به غدد لنفاوی دور از مری گسترش یافته است. نرخ بقای پنج ساله کمتر از ۵ درصد است.

طول عمر سرطان مری در مراحل مختلف

طول عمر بیماران مبتلا به سرطان مری به عوامل متعددی بستگی دارد. مهم‌ترین عامل در پیش‌بینی طول عمر، مرحله تومور در زمان تشخیص است. درصد بقای ۵ ساله کلی برای افراد مبتلا به سرطان مری ۲۰ درصد است که نسبت به دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ با نرخ بقای ۵ درصد، بهبود یافته است.

بر اساس گسترش سرطان، میزان بقا به این صورت است:

• سرطان محدود به مری: ۴۳ تا ۴۶ درصد بقای ۵ ساله
• گسترش به بافت‌ها و غدد لنفاوی مجاور: ۲۳ تا ۲۶ درصد بقای ۵ ساله
• گسترش به نقاط دوردست بدن: ۵ درصد بقای ۵ ساله

آیا سرطان مری کشنده است؟

سرطان مری هفتمین علت شایع مرگ ناشی از سرطان در بین مردان در ایالات متحده است. در سال ۲۰۲۰، حدود ۵۴۴,۰۷۶ نفر در سراسر جهان بر اثر این بیماری جان خود را از دست دادند. با این حال، میزان بقا در حال بهبود است.

عوامل متعددی بر طول عمر بیماران تأثیر می‌گذارند

روش‌های تشخیص و درمان سنتی سرطان مری

تشخیص به موقع و انتخاب روش درمانی مناسب، نقش حیاتی در افزایش شانس بقای بیماران مبتلا به سرطان مری دارد. روش‌های سنتی تشخیص و درمان این بیماری شامل آندوسکوپی، جراحی و شیمی‌درمانی می‌شود که هر کدام جایگاه ویژه‌ای در روند مبارزه با این بیماری دارند.

آندوسکوپی و بیوپسی برای تشخیص دقیق

آندوسکوپی مهم‌ترین روش تشخیصی برای سرطان مری است. در این روش، پزشک با استفاده از یک لوله باریک و انعطاف‌پذیر مجهز به دوربین و چراغ (آندوسکوپ)، مری را از نزدیک بررسی می‌کند. این ابزار از طریق دهان وارد شده و به پزشک امکان می‌دهد پوشش داخلی مری را مشاهده کند.

در صورت مشاهده بافت مشکوک، نمونه‌برداری (بیوپسی) انجام می‌شود و بافت برداشته شده به آزمایشگاه فرستاده می‌شود تا از نظر وجود سلول‌های سرطانی بررسی شود. بیوپسی قطعی‌ترین روش تشخیص سرطان مری است و بدون آن، تشخیص قطعی میسر نیست.

علاوه بر آندوسکوپی، برای تعیین مرحله سرطان از روش‌های تصویربرداری مانند سی‌تی اسکن، ام‌آر‌آی، پت اسکن، توراکوسکوپی و لاپاراسکوپی استفاده می‌شود. این آزمایش‌ها به پزشک کمک می‌کنند تا گسترش سرطان به خارج از مری را بررسی کند.

جراحی مری و بازسازی بافت

جراحی مهم‌ترین و حیاتی‌ترین روش درمان سرطان مری است. هدف از این عمل، حذف کامل تومور و در نتیجه درمان بیماری است. رایج‌ترین روش جراحی، ازوفاژکتومی نام دارد که شامل برداشتن بخشی یا تمام مری می‌شود.

در طی این جراحی، پزشک علاوه بر بافت سرطانی، غدد لنفاوی مجاور را نیز برمی‌دارد. معمولاً حداقل ۱۵ غده لنفاوی خارج می‌شود تا در آزمایشگاه بررسی شوند. در صورت سرایت سرطان به غدد لنفاوی، درمان‌های دیگری مانند شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی پس از جراحی توصیه می‌شود.

پس از برداشتن مری، بخش باقیمانده به معده متصل می‌شود و معمولاً قسمتی از معده به سمت قفسه سینه یا گردن کشیده می‌شود تا به عنوان جایگزین مری عمل کند. در برخی موارد، از قسمتی از روده بزرگ یا روده کوچک به جای معده استفاده می‌شود.

امروزه، روش‌های کم‌تهاجمی مانند جراحی لاپاراسکوپی (با ایجاد چند برش کوچک) نیز برای درمان سرطان مری در مراحل اولیه استفاده می‌شود که نسبت به جراحی باز، آسیب کمتری به بافت‌های سالم وارد می‌کند و دوره بهبودی سریع‌تری دارد.

شیمی‌درمانی و پرتودرمانی ترکیبی

شیمی‌درمانی و پرتودرمانی اغلب به صورت ترکیبی (کمورادیوتراپی) برای درمان سرطان مری استفاده می‌شوند. در این روش، داروهای شیمی‌درمانی باعث افزایش حساسیت سلول‌های سرطانی به پرتودرمانی می‌شوند.

داروهای رایج شیمی‌درمانی برای سرطان مری شامل فلورویوراسیل، کپسیتابین، سیس‌پلاتین، اُگزالی پلاتین، کاربوپلاتین و پاکلی‌تاکسل هستند. این داروها معمولاً به صورت تزریق وریدی یا گاهی به شکل قرص تجویز می‌شوند.

شیمی‌درمانی و پرتودرمانی ممکن است قبل از جراحی (درمان نئوادجوانت) برای کوچک کردن تومور و افزایش شانس موفقیت جراحی انجام شود. همچنین، ممکن است پس از جراحی (درمان ادجوانت) برای از بین بردن سلول‌های سرطانی باقیمانده تجویز شود.

مطالعات نشان داده‌اند که درمان ترکیبی (شیمی‌درمانی، پرتودرمانی و جراحی) نسبت به استفاده از یک روش به تنهایی، شانس بهبودی را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.

نقش دکتر هلاله خوشبخت در درمان‌های نوین

پیشرفت‌های علمی در زمینه درمان سرطان مری در دهه‌های اخیر، امیدهای تازه‌ای برای بیماران به همراه آورده است. دکتر هلاله خوشبخت، متخصص رادیوتراپی و انکولوژی، با تخصص در درمان‌های نوین سرطان، نقش مهمی در معرفی و توسعه این روش‌ها داشته است. ایشان با استفاده از جدیدترین تکنیک‌های درمانی و با تکیه بر تجربه و دانش خود، مسیر تازه‌ای در درمان سرطان مری گشوده‌اند.

درمان قطعی سرطان مری با توموتراپی

توموتراپی یکی از جدیدترین روش‌های درمان سرطان مری است که دکتر خوشبخت در آن تخصص دارد. در این روش، پزشک با استفاده از دستگاهی پیشرفته، محل دقیق تومور سرطانی را مشخص کرده و با تابش پرتو، آن را هدف قرار می‌دهد. برخلاف روش‌های سنتی پرتودرمانی، در توموتراپی بافت‌های سالم آسیبی نمی‌بینند و فقط سلول‌های سرطانی مورد هدف قرار می‌گیرند.

این روش ترکیبی از تصویربرداری سی‌تی اسکن با دوز کم روزانه و پرتودرمانی با شدت تعدیل‌شده است که به پزشک کمک می‌کند اطمینان حاصل کند پرتو دقیقاً به تومور می‌رسد. توموتراپی می‌تواند بالاترین دوزهای پرتو را به تومور برساند و در عین حال، دوز دریافتی بافت طبیعی را زیر سطوح بحرانی نگه دارد.

ایمونوتراپی و تقویت سیستم ایمنی

ایمونوتراپی روش درمانی نوینی است که دکتر خوشبخت از آن برای درمان سرطان مری استفاده می‌کند. در این روش، به جای مبارزه مستقیم با توده‌های سرطانی، قدرت سیستم ایمنی بدن تقویت می‌شود [1]. ایمونوتراپی از آنتی‌بادی‌هایی استفاده می‌کند که می‌توانند انسداد سیستم ایمنی توسط سلول‌های سرطانی را از بین ببرند و در نتیجه، سلول‌های دفاعی بدن را قادر سازند تا دوباره به سلول‌های سرطانی حمله کرده و آنها را نابود کنند.

داروهای ایمونوتراپی مانند پمبرولیزوماب (کیترودا) و نیوولوماب (اُپدیوو) برای درمان سرطان مری مورد استفاده قرار می‌گیرند. این آنتی‌بادی‌ها می‌توانند به تنهایی یا همراه با شیمی‌درمانی استفاده شوند.

مزایای درمان هدفمند نسبت به روش‌های سنتی

درمان هدفمند، روش دیگری است که علیه پروتئین‌های موجود در خون (فاکتورهای رشد) یا خواص سلول‌های تومور هدایت می‌شود و رشد تومور را مهار می‌کند. در آدنوکارسینوم مری، استفاده از تراستوزوماب (مهارکننده گیرنده Her2) می‌تواند اثربخشی شیمی‌درمانی را افزایش دهد و پیش‌آگهی را بهبود بخشد.

برخلاف روش‌های سنتی که بافت‌های سالم را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهند، درمان هدفمند با تغییرات ژنتیکی و مولکولی، تنها سلول‌های آلوده را از بین می‌برد [1]. مطالعات نشان داده‌اند که درمان‌های هدفمند و ایمونوتراپی می‌توانند کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشند.

دکتر خوشبخت با برقراری ارتباط با مراکز تحقیقاتی و درمانی برجسته، آخرین پیشرفت‌ها و تکنیک‌های درمانی را به بیماران خود ارائه می‌دهد. میزان رضایت بیماران از خدمات ایشان بسیار بالاست و بسیاری از بیماران پس از ناامیدی از سوی پزشکان دیگر، تحت درمان ایشان بهبود یافته‌اند.

نتیجه گیری

در پایان، باید گفت سرطان مری علی‌رغم پیچیدگی‌ها و چالش‌های درمانی، امروزه با پیشرفت‌های چشمگیر پزشکی قابل مدیریت‌تر شده است. همانطور که بررسی کردیم، تشخیص زودهنگام این بیماری نقش حیاتی در افزایش شانس بقا دارد. بنابراین، توجه به علائم هشداردهنده مانند مشکل در بلع، کاهش وزن ناخواسته و سوزش سر دل مداوم بسیار ضروری است.

بدون شک، مرحله‌بندی دقیق سرطان مری عامل تعیین‌کننده‌ای در انتخاب روش درمانی مناسب است. اگرچه نرخ بقای پنج‌ساله در مراحل پیشرفته کمتر از ۵ درصد است، اما تشخیص در مراحل اولیه می‌تواند این میزان را تا ۸۰ درصد افزایش دهد. در واقع، پیشرفت‌های علمی در زمینه روش‌های تشخیصی مانند آندوسکوپی و بیوپسی، امکان تشخیص زودتر بیماری را فراهم کرده است.

علاوه بر این، درمان‌های سنتی مانند جراحی، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی همچنان نقش اساسی در مبارزه با سرطان مری دارند. با این حال، روش‌های نوین درمانی نظیر توموتراپی و ایمونوتراپی که توسط متخصصانی همچون دکتر هلاله خوشبخت ارائه می‌شوند، افق‌های جدیدی را پیش روی بیماران گشوده‌اند.

به طور کلی، درمان موفق سرطان مری نیازمند رویکردی چندوجهی است. هر چند این بیماری همچنان چالش‌برانگیز باقی مانده، اما پیشرفت‌های مداوم در علم پزشکی و درمان‌های هدفمند، امید تازه‌ای برای بیماران مبتلا به سرطان مری ایجاد کرده است. با درک بهتر عوامل خطر و علائم هشداردهنده، مراجعه به موقع به پزشک و بهره‌گیری از روش‌های درمانی پیشرفته، می‌توان شانس غلبه بر این بیماری را افزایش داد.

سوالات متداول

س1. علائم اولیه سرطان مری چیست؟ مشکل در بلع (دیسفاژی)، کاهش وزن ناخواسته و سوزش سر دل مداوم از جمله علائم اولیه سرطان مری هستند. توجه به این علائم و مراجعه به پزشک در صورت مشاهده آنها بسیار مهم است.

س2. آیا سرطان مری قابل درمان است؟ با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، سرطان مری قابل درمان است. روش‌های درمانی مختلفی از جمله جراحی، شیمی‌درمانی، پرتودرمانی و روش‌های نوین مانند توموتراپی و ایمونوتراپی برای درمان این بیماری وجود دارد.

س3. چه کسانی بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان مری هستند؟ افراد میانسال و سالمند، به ویژه مردان، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان مری هستند. همچنین افرادی که از ریفلاکس معده یا مری بارت رنج می‌برند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

بهترین متخصص رادیوتراپی مری

انتخاب بهترین متخصص رادیوتراپی مری

انتخاب انکولوژیست پرتودرمانی شما نقش حیاتی در موفقیت درمان سرطان مری شما دارد. متخصص مناسب بر نتایج درمان، کیفیت زندگی و مسیر بهبودی شما تأثیر خواهد گذاشت.

معیارهای انتخاب بهترین متخصص پرتودرمانی سرطان مری

جستجوی خود را با بررسی اعتبار متخصص و گواهی هیئت مدیره شروع کنید. به دنبال تخصص تخصصی در درمان سرطان مری فراتر از مهارت های کلی انکولوژی باشید. متخصصانی که در مراکز تعالی با حجم بالا کار می کنند معمولاً نتایج بهتری را با عوارض کمتر ارائه می دهند.

بهترین متخصصان به جای استفاده از پروتکل های استاندارد، برنامه های درمانی خود را مطابق با نیازهای شما سفارشی می کنند. آنها باید با دقت به نگرانی های شما گوش دهند و گزینه های شما را به وضوح توضیح دهند.

پزشک مراقبت های اولیه شما می تواند متخصصان واجد شرایط را توصیه کند. توصیفات بیمار همچنین به شما کمک می کند تا سبک درمان متخصص و میزان موفقیت را درک کنید.

نقش تجربه و تجهیزات در موفقیت درمان

پرتودرمانی موفق مری هم به تجربه و هم به فناوری پیشرفته بستگی دارد. به طور خاص در موارد سرطان مری به دنبال متخصصانی باشید که تخصص عمیقی دارند.

تجهیزات مدرن درمان را دقیق تر می کند. مراکزی با برنامه ریزی مبتنی بر MRI، درمان های هدایت شده توسط MRI و رادیوتراپی تطبیقی ​​بلادرنگ به نتایج بهتری دست می یابند. این ابزارها ضمن محافظت از بافت سالم، مری را با دقت استثنایی هدف قرار می دهند.

درمان با کیفیت از رویکرد تیمی ناشی می شود. بهترین متخصصان با اورولوژیست ها، انکولوژیست های پزشکی و تیم های فیزیک همکاری می کنند تا برنامه های درمانی کاملی را ایجاد کنند. این به پرونده شما یک ارزیابی کامل از هر زاویه می دهد.

بهترین متخصص پرتودرمانی سرطان مری دکتر هلاله خوشبخت :معرفی و سوابق تخصصی

بهترین متخصص پرتودرمانی سرطان مری دکتر هلاله خوشبخت یک متخصص رادیوتراپی معتبر و متخصص در درمان سرطان از جمله سرطان مری است. او 22 سال تجربه بالینی و آموزش پیشرفته از موسسات داخلی و بین المللی را به مطب خود می آورد.

وی تحصیلات خود را در رشته پرتو انکولوژی در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به پایان رساند. پس از اخذ گواهینامه بورد تخصصی، به عضویت هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران درآمد و در آنجا بر آموزش و پژوهش انکولوژی متمرکز شد.

دکتر خوشبخت به جای استفاده از پروتکل های استاندارد، برنامه های درمانی منحصر به فردی را برای هر بیمار ایجاد می کند. این رویکرد شخصی منجر به نتایج چشمگیر شده است – نرخ بهبودی کامل 97.7٪ بدون عود در 9500 بیمار در طول هفت سال.

او با آخرین پیشرفت‌های درمان سرطان از طریق شرکت در کنگره بین‌المللی و انتشارات مجلات آشنا می‌ماند. بیماران می توانند برای درمان سرطان، رادیوتراپی و ایمونوتراپی به دکتر خوشبخت در مطب او یا 7 مرکز برتر رادیوتراپی تهران مراجعه کنند.

متخصص رادیوتراپی سرطان مری- کلینیک و مطب دکتر هلاله خوشبخت

نتیجه گیری برای انتخاب متخصص درمان و رادیوتراپی سرطان مری

رادیوتراپی مری مدرن (رادیوتراپی مری) گزینه های درمانی بیماران سرطان مری را تغییر داده است. این مقاله به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه روش‌های رادیوتراپی فعلی سلول‌های سرطانی را با دقت هدف قرار می‌دهند و از بافت سالم محافظت می‌کنند. افزایش برنامه‌های درمانی استاندارد به کم‌فرکشن‌شده، زمان درمان را بدون از دست دادن اثربخشی کاهش داده است.

عوارض جانبی همچنان بیماران را نگران می کند، اما برنامه های مدیریتی خوب و معاینات منظم به کاهش اثر آنها کمک می کند. متخصص مناسب تفاوت زیادی در نحوه عملکرد درمان ایجاد می کند. بهترین شانس برای درمان موفقیت آمیز از سوی یک متخصص انکولوژیست پرتودرمانی است که به خوبی سرطان مری را می شناسد، از فناوری پیشرفته استفاده می کند و رویکردی همه جانبه را در پیش می گیرد.

بیماران باید به دقت به گزینه های خود نگاه کنند و به تجربه متخصص، کیفیت تجهیزات و شهرت مرکز فکر کنند. دانش به بیماران ابزارهایی می‌دهد تا در این دوران سخت، انتخاب‌های هوشمندانه‌ای در مورد مراقبت از خود داشته باشند. درمان عالی سرطان مری هم به فناوری پیشرفته و هم به مراقبت تخصصی نیاز دارد که متناسب با نیازهای هر بیمار باشد.

متاستاز چیست؟ راهنمای کامل تشخیص و درمان از زبان متخصص سرطان

متاستاز چیست و چرا این پدیده در دنیای سرطان‌شناسی اهمیت بسیاری دارد؟ متاستاز زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های سرطانی از تومور اصلی جدا شده و به سایر نواحی بدن گسترش می‌یابند. این پدیده می‌تواند به سه روش مختلف اتفاق بیفتد: از طریق رشد مستقیم به بافت‌های اطراف، از طریق جریان خون به مکان‌های دوردست، و همچنین از طریق سیستم لنفاوی.

تقریباً همه سرطان‌ها دارای پتانسیل متاستاز هستند، اما آیا این اتفاق می‌افتد به عوامل مختلفی بستگی دارد. به طور کلی، شایع‌ترین نقاط متاستاز شامل ریه‌ها، کبد، استخوان‌ها و مغز هستند. علاوه بر این، برخی از رایج‌ترین سرطان‌هایی که متاستاز می‌دهند شامل سرطان سینه، پروستات، ریه، و روده بزرگ هستند. آمارها نشان می‌دهند که ، در حالی که این میزان برای سرطان سینه متاستاتیک برای زنان ۲۸٪ و برای مردان ۲۲٪ است.میزان بقای پنج ساله برای سرطان ریه متاستاتیک تنها ۷٪ است

در این مقاله، ما به بررسی جامع متاستاز، علائم آن، روش‌های تشخیص و گزینه‌های درمانی خواهیم پرداخت. درمان سرطان متاستاتیک به نوع سرطان و محل متاستاز بستگی دارد و ممکن است شامل شیمی درمانی، پرتودرمانی و درمان هدفمند باشد. با این حال، در صورت تشخیص زودهنگام سرطان، ترکیبی از جراحی و درمان‌های کمکی ممکن است خطر ابتلا به متاستاز را کاهش دهد.

متاستاز چیست و چگونه اتفاق می‌افتد؟

“متاستاز ها مربوط به سلول های سرطانی هستند که خارج از اندام منشا خود به سلول های دیگر حمله می کنند.” — Dr. Paul Cottu, Medical Oncologist, Institut Curie

در علم پزشکی، متاستاز پدیده‌ای پیچیده و چالش‌برانگیز است که درمان سرطان را با مشکلات بسیاری مواجه می‌کند. این بخش به بررسی دقیق مفهوم متاستاز، چگونگی وقوع آن و مراحل گسترش سلول‌های سرطانی در بدن می‌پردازد.تعریف متاستاز و تفاوت آن با سرطان اولیه متاستاز (Metastasis) یا دگرنشینی به فرآیندی گفته می‌شود که طی آن سلول‌های سرطانی از تومور اولیه جدا شده و به قسمت‌های دیگر بدن مهاجرت می‌کنند. این پدیده از تهاجم مستقیم سرطان به بافت‌های مجاور متمایز است. در واقع، متاستاز یکی از ویژگی‌های اصلی تومورهای بدخیم است که آن‌ها را از تومورهای خوش‌خیم متمایز می‌کند.

نکته مهم اینجاست که وقتی سلول‌های سرطانی متاستاز می‌دهند، تومور جدید “تومور ثانویه” یا “متاستاتیک” نامیده می‌شود و سلول‌های آن همچنان مشابه سلول‌های تومور اصلی باقی می‌مانند. به عنوان مثال، اگر سرطان سینه به مغز متاستاز دهد، آن را دیگر سرطان مغز نمی‌نامیم، بلکه سرطان سینه متاستاتیک است که در مغز گسترش یافته است.

 و تقریباً تمامی سرطان‌هایی که در این مرحله هستند دارای پتانسیل متاستاز می‌باشند. با این حال، میزان و سرعت متاستاز در انواع مختلف سرطان‌ها متفاوت است. برخی سرطان‌ها مانند کارسینوم سلول پایه‌ای به ندرت متاستاز می‌دهند.سرطان متاستاتیک معمولاً در مرحله ۴ قرار دارد

متاستاز چیست و بهترین متخصص درمان سرطان کیست؟

مراحل گسترش سلول‌های سرطانی در بدن

فرآیند متاستاز طی چهار مرحله اصلی رخ می‌دهد:

1. جدا شدن سلول‌های سرطانی: در این مرحله، سلول‌های سرطانی از تومور اصلی جدا می‌شوند.
2. تخریب بستر خارج سلولی: سلول‌های سرطانی با ترشح آنزیم‌های خاصی مانند متالوپروتئینازها، ماتریکس خارج سلولی را تخریب می‌کنند تا راه خود را به سمت رگ‌های خونی یا لنفاوی باز کنند.
3. حرکت به سمت سایر اندام‌ها: سلول‌های سرطانی از طریق جریان خون یا سیستم لنفاوی به نقاط دیگر بدن مهاجرت می‌کنند.
4. استقرار و تکثیر در محل جدید: در این مرحله، سلول‌های سرطانی در اندام جدید مستقر شده و شروع به تکثیر می‌کنند تا تومور ثانویه را تشکیل دهند.

متاستاز در هر نوع سرطانی ممکن است اتفاق بیفتد و وقوع آن به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله نوع سرطان، سرعت رشد تومور اولیه، و رفتار تومور سرطانی.

نقش جریان خون و سیستم لنفاوی در متاستاز

سلول‌های سرطانی می‌توانند از سه روش اصلی به سایر نقاط بدن گسترش یابند:

گسترش مستقیم: در این روش، سلول‌های سرطانی مستقیماً به بافت‌های مجاور نفوذ می‌کنند. مثلاً سرطان پروستات می‌تواند به مثانه گسترش یابد.

گسترش از طریق سیستم لنفاوی: سیستم لنفاوی متشکل از بافت‌ها و اندام‌هایی است که با عفونت‌ها و بیماری‌ها مقابله می‌کنند. از آنجا که این سیستم در سراسر بدن وجود دارد، سلول‌های سرطانی می‌توانند از طریق آن به غدد لنفاوی و سپس به سایر اندام‌ها منتقل شوند. وجود سلول‌های سرطانی در داخل یک غده لنفاوی نشان‌دهنده انتشار سرطان است.

گسترش از طریق جریان خون: سلول‌های سرطانی می‌توانند وارد رگ‌های خونی کوچک شوند و سپس به جریان خون راه یابند. به این سلول‌ها “سلول‌های تومور در گردش” یا CTC گفته می‌شود. این سلول‌ها از طریق جریان خون به سایر نقاط بدن حمل می‌شوند تا جایی که در یک رگ کوچک مانند مویرگ گیر کنند. سپس با عبور از دیواره مویرگ وارد بافت‌های اطراف می‌شوند.

باید توجه داشت که این فرآیند بسیار پیچیده است و اکثر سلول‌های سرطانی در مسیر متاستاز از بین می‌روند.  و موفق به تشکیل تومور ثانویه می‌شوند. گلبول‌های سفید خون بسیاری از این سلول‌ها را شناسایی و نابود می‌کنند و برخی دیگر در اثر جریان سریع خون از بین می‌روند.از هزاران سلول سرطانی که وارد جریان خون می‌شوند، فقط تعداد کمی زنده می‌مانند

چرا باید دکتر هلاله خوشبخت را برای درمان سرطان انتخاب کنم؟ کلیک کنید تا دلیل انرا بدانید.

کدام سرطان‌ها بیشتر متاستاز می‌دهند؟

برخی انواع سرطان‌ها تمایل بیشتری به گسترش به نقاط خاصی از بدن دارند. این پدیده که در علم پزشکی به عنوان “نظریه دانه و خاک” شناخته می‌شود، نخستین بار توسط استیون پاژه در سال ۱۸۸۹ مطرح شد [1]. به این تمایل یک سلول متاستاتیک برای گسترش به یک اندام خاص، “ارگانوتروپیسم” می‌گویند. در این بخش، به بررسی چهار سرطان شایع و الگوهای متاستاز آن‌ها خواهیم پرداخت.

سرطان سینه و متاستاز به استخوان و کبد

سرطان سینه می‌تواند به استخوان‌ها، کبد، ریه و مغز متاستاز دهد [2]. نکته جالب اینکه، سلول‌های تومور سینه که یون‌های کلسیم را از شیر مادر جمع‌آوری می‌کنند، اغلب به بافت استخوانی متاستاز می‌دهند؛ جایی که می‌توانند یون‌های کلسیم را از استخوان دریافت کنند [1]. از نظر آماری،  حدود ۳۰ درصد از زنانی که سرطان پستان در مراحل اولیه دارند، دچار متاستاز می‌شوند.

در مورد متاستاز سرطان سینه به کبد، باید گفت که این پدیده قبل از اینکه به استخوان‌ها، ریه‌ها و مغز سرایت کند، در بین ۵ تا ۱۲ درصد افراد به کبد گسترش می‌یابد [4]. علائم این نوع متاستاز می‌تواند شامل درد یا احساس فشار در قسمت راست بالای شکم، کاهش وزن بی‌دلیل، از دست دادن اشتها، تهوع، خستگی شدید و زردی پوست یا چشم‌ها باشد [4].

سرطان ریه و گسترش به مغز و غدد فوق کلیوی

سرطان ریه به راحتی به سایر نقاط بدن متاستاز می‌دهد. در حقیقت، دو سوم از بیماران مبتلا به این عارضه در مراحل آخر بیماری شناسایی می‌شوند که سرطان به سایر نقاط بدن انتشار یافته است [5]. یکی از نواحی مورد علاقه سلول‌های سرطانی ریه برای انتشار، مغز است [5].

آمارها نشان می‌دهد که  تقریباً ۶۰ درصد از متاستازهای مغزی از سرطان ریه منشأ می‌گیرند. علاوه بر این، حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از افراد در ابتدای تشخیص تومورهای ریه، خوشه‌هایی از سلول‌های سرطانی در مغز خود دارند و با پیشرفت سرطان، حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد بیماران دچار متاستاز مغزی می‌شوند [7].

سرطان ریه علاوه بر مغز، به غدد فوق کلیوی، کبد و استخوان‌ها نیز متاستاز می‌دهد [2]. دلیل این امر این است که سلول‌های سرطانی ریه در سطح خود دارای گیرنده‌هایی هستند که با پروتئین‌هایی که توسط مغز، استخوان، غدد فوق کلیوی، و کبد تولید می‌شوند مطابقت دارند [5].

سرطان پروستات و متاستاز به استخوان

سرطان پروستات معمولاً به استخوان‌ها متاستاز می‌دهد [1]. آمارها نشان می‌دهد که حدود ۸۰ درصد سلول‌های سرطانی پروستات متاستاز می‌کنند و به استخوان‌هایی مانند لگن، ستون فقرات و لگن گسترش می‌یابند [8]. همچنین، تقریباً ۷۰ درصد از افراد مبتلا به سرطان پیشرفته پروستات، متاستاز استخوانی دارند.

متاستاز استخوانی می‌تواند باعث مشکلاتی برای بیمار شود، از جمله: درد، شکستگی استخوان‌ها و حتی فشار بر نخاع (در صورت متاستاز به ستون فقرات) . ضمن اینکه، میزان بقای پنج ساله بیماران مبتلا به سرطان پروستات بدون متاستاز استخوان ۵۶ درصد است، در حالی که این آمار برای بیماران با متاستاز استخوان تنها ۳ درصد می‌باشد [8].

سرطان روده بزرگ و متاستاز به کبد و ریه

سرطان روده بزرگ به روشی مشابه، تمایل به متاستاز به کبد دارد [1]. در واقع، اگرچه سرطان می‌تواند به هر بخشی از بدن گسترش یابد، اما سرطان روده اغلب به کبد، ریه یا پریتونئوم (صفاق) متاستاز می‌دهد.

نکته قابل توجه این است که بیش از نیمی از افرادی که سرطان به کبد آن‌ها گسترش یافته، به دلیل عوارض ناشی از آن فوت می‌کنند. همچنین، زمانی که تنها چند متاستاز محدود به ریه‌ها یا کبد وجود دارد، جراحی ممکن است برای برداشتن نواحی متاستاز شده و همچنین برداشتن تومور اولیه انجام شود.

به طور کلی، متاستاز سرطان روده به کبد می‌تواند با علائمی مانند زردی یا تورم شکم همراه باشد، در حالی که متاستاز به ریه ممکن است باعث تنگی نفس شود. همچنین، متاستاز به استخوان می‌تواند باعث درد و شکستگی استخوان شود، و متاستاز به مغز ممکن است علائمی مانند سرگیجه، سردرد یا تشنج ایجاد کند.

علائم متاستاز در اندام‌های مختلف

شناخت علائم متاستاز امکان تشخیص زودهنگام و شروع سریع‌تر درمان را فراهم می‌کند. این علائم بسته به محل درگیری متفاوت هستند و در برخی موارد، ممکن است بیمار حتی هیچ علامتی نداشته باشد.

علائم متاستاز استخوان: درد و شکستگی

درد استخوان معمولاً اولین علامت متاستاز به استخوان است. این درد در ابتدا ممکن است مقطعی باشد، یعنی گاهی ظاهر شده و سپس از بین برود، اما با گذشت زمان می‌تواند دائمی شود. همچنین ممکن است در شب تشدید شود یا با حرکت بهبود یابد. شکستگی‌های پاتولوژیک نیز از نشانه‌های شایع هستند که حتی با ضربه‌های کوچک یا فعالیت‌های عادی روزانه رخ می‌دهند. این شکستگی‌ها اغلب در استخوان‌های بلند بازوها، پاها و ستون فقرات اتفاق می‌افتند.

علاوه بر این، فشار بر روی نخاع، بی‌اختیاری ادرار و مدفوع، ضعف در دست‌ها و پاها، و افزایش سطح کلسیم خون (هیپرکلسمی) که می‌تواند موجب تهوع، استفراغ، یبوست و گیجی شود، از دیگر نشانه‌های متاستاز استخوانی هستند.

علائم متاستاز مغز: سردرد، تشنج، اختلال گفتار

سردرد اغلب اولین علامت متاستاز مغزی است. این سردردها معمولاً در صبح شدیدتر هستند و ممکن است با تهوع و استفراغ همراه باشند. تشنج، به‌ویژه در افرادی که سابقه‌ای از آن نداشته‌اند، نشانه هشداردهنده دیگری است. مشکلات شناختی، اختلال در گفتار یا درک کلام، تغییر در رفتار و شخصیت، ضعف در یک طرف بدن، مشکلات بینایی مانند دوبینی، و مشکل در راه رفتن و حفظ تعادل نیز می‌توانند نشانه متاستاز به مغز باشند.

علائم متاستاز ریه: سرفه خونی و تنگی نفس

بسیاری از متاستازهای ریوی علائم خاصی ایجاد نمی‌کنند مگر اینکه به ابعاد بزرگ برسند. اما نشانه‌های شایع شامل سرفه مداوم (گاهی همراه با خلط خونی)، تنگی نفس، احساس خفگی، درد در قفسه سینه، و خستگی مفرط هستند. گرفتگی صدا، تجمع مایع در قفسه سینه، و ابتلای مکرر به پنومونی نیز از دیگر علائم متاستاز ریه محسوب می‌شوند.

علائم متاستاز کبد: زردی، کاهش وزن، آسیت

متاستاز کبدی در مراحل اولیه ممکن است بدون علامت باشد، زیرا کبد عضو بزرگی است که می‌تواند علی‌رغم وجود تومور، عملکرد خود را حفظ کند. با پیشرفت بیماری، علائمی مانند زردی پوست و سفیدی چشم (یرقان)، کاهش وزن بی‌دلیل، کاهش اشتها، تهوع، خستگی، تجمع مایع در شکم (آسیت)، درد در قسمت بالای سمت راست شکم یا شانه راست، و بزرگی کبد ظاهر می‌شوند.

روش‌های تشخیص سرطان متاستاتیک

تشخیص متاستاز فرآیندی پیچیده است که نیازمند ترکیبی از روش‌های مختلف آزمایشگاهی و تصویربرداری می‌باشد. پزشکان برای شناسایی گسترش سرطان، از روش‌های متنوعی استفاده می‌کنند که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

آزمایش خون و بررسی آنزیم‌های کبدی

در ابتدا باید دانست که  برای تشخیص متاستاز وجود ندارد. آزمایش‌های معمول خون می‌تواند به پزشک اطلاعاتی دهد که آیا آنزیم‌های کبدی افزایش یافته یا خیر. این گزارش می‌تواند نشان‌دهنده متاستاز کبد باشد. اما نکته قابل توجه اینجاست که در بسیاری موارد، حتی با وجود سرطان پیشرفته، نتایج آزمایش خون طبیعی است.هیچ آزمایش استاندارد و قطعی خاصی

نشانگرهای توموری مانند CEA و CA-125

برخی از سرطان‌ها دارای نشانگرهای توموری اختصاصی هستند که در نظارت بر سرطان پس از تشخیص کمک می‌کنند. اگر سطح این نشانگرها افزایش یابد، می‌تواند نشان‌دهنده پیشرفت سرطان باشد. مثال‌های رایج شامل:

• CEA (آنتی‌ژن کارسینوامبریونیک): برای سرطان روده بزرگ
• CA-125: برای سرطان تخمدان
• PSA (آنتی‌ژن مخصوص پروستات): برای سرطان پروستات
• AFP (آلفا-فتو پروتئین) و HCG: برای سرطان بیضه

 معمولاً در متاستازهای کبد و استخوان مشاهده می‌شود و این مارکر در ارزیابی روند درمان و بازگشت سرطان‌های دستگاه گوارش به‌ویژه سرطان کولورکتال بدخیم مفید است.بالاترین سطح تومورمارکر CEA

تصویربرداری: MRI، PET، سی‌تی‌اسکن

روش‌های تصویربرداری متعددی برای تشخیص متاستاز وجود دارد:

• سونوگرافی: برای ارزیابی ناحیه شکمی و تشخیص تومورها
• سی‌تی‌اسکن: برای شناسایی ناهنجاری‌ها در سر، گردن، قفسه سینه، شکم و لگن
• اسکن استخوان: با استفاده از ردیاب رادیواکتیو برای بررسی آسیب استخوانی مرتبط با سرطان
• MRI: برای تشخیص آسیب نخاع یا متاستاز مغز با استفاده از امواج رادیویی و آهنرباها
• اسکن PET: برای شناسایی ناهنجاری‌ها در هر نقطه از بدن با استفاده از ردیاب‌های رادیواکتیو

اسکن PET-CT ترکیبی انقلابی است که قابلیت‌های توموگرافی گسیل پوزیترون و توموگرافی کامپیوتری را برای ارائه تصاویر دقیق ترکیب می‌کند. این روش علاوه بر ساختارهای تشریحی، اطلاعات متابولیکی و عملکردی را نیز ثبت می‌کند.

بیوپسی برای تأیید نهایی متاستاز

بیوپسی تنها راه قطعی و مطمئن تشخیص در اکثر سرطان‌هاست. در این روش، نمونه‌ای از بافت مشکوک برداشته و زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود. از آنجا که سلول‌های تومور متاستاتیک شبیه سلول‌های تومور اولیه هستند، پزشک می‌تواند تشخیص دهد که آیا این سلول‌ها به بافت محل نمونه‌برداری تعلق دارند یا خیر.

در برخی موارد، با وجود استفاده از تکنیک‌های پیشرفته مانند ایمونوهیستوشیمی و هیبریداسیون درجا فلورسنت، تعیین تومور اولیه می‌تواند دشوار باشد و حتی ممکن است تومور اولیه ناشناخته باقی بماند.

نقش تجربه و تجهیزات در موفقیت درمان

پرتودرمانی موفق سرطان متاستاز هم به تجربه و هم به فناوری پیشرفته بستگی دارد. به طور خاص در موارد این سرطان  به دنبال متخصصانی باشید که تخصص عمیقی دارند.

تجهیزات مدرن درمان را دقیق تر می کند. مراکزی با برنامه ریزی مبتنی بر MRI، درمان های هدایت شده توسط MRI و رادیوتراپی تطبیقی ​​بلادرنگ به نتایج بهتری دست می یابند. این ابزارها ضمن محافظت از بافت سالم، پروستات را با دقت استثنایی هدف قرار می دهند. درمان با کیفیت از رویکرد تیمی ناشی می شود. 

بهترین متخصص پرتودرمانی سرطان متاستاز دکتر هلاله خوشبخت :معرفی و سوابق تخصصی

بهترین متخصص پرتودرمانی سرطان متاستاز دکتر هلاله خوشبخت یک متخصص رادیوتراپی معتبر و متخصص در درمان سرطان از جمله سرطان پروستات و مری و سینه و سرو گردن و تومورهای مغزی است. او 22 سال تجربه بالینی و آموزش پیشرفته از موسسات داخلی و بین المللی را به مطب خود می آورد.

وی تحصیلات خود را در رشته پرتو انکولوژی در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به پایان رساند. پس از اخذ گواهینامه بورد تخصصی، به عضویت هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران درآمد و در آنجا بر آموزش و پژوهش انکولوژی متمرکز شد.

دکتر خوشبخت به جای استفاده از پروتکل های استاندارد، برنامه های درمانی منحصر به فردی را برای هر بیمار ایجاد می کند. این رویکرد شخصی منجر به نتایج چشمگیر شده است – نرخ بهبودی کامل 97.7٪ بدون عود در 9500 بیمار در طول هفت سال.

او با آخرین پیشرفت‌های درمان سرطان از طریق شرکت در کنگره بین‌المللی و انتشارات مجلات آشنا می‌ماند. بیماران می توانند برای درمان سرطان، رادیوتراپی و ایمونوتراپی به دکتر خوشبخت در مطب او یا 7 مرکز برتر رادیوتراپی تهران مراجعه کنند.

درمان متاستاز استخوان با پرتودرمانی

متاستاز استخوانی شایع ترین نوع آن در بیماران مبتلا به سرطان متاستاز است. بسیاری از متاستازهای استخوانی بدون علامت هستند و اغلب به‌طور اتفاقی کشف می‌شوند، اما در موارد علامت‌دار، درد شایع‌ترین نشانه است. این درد می‌تواند نقطه‌ای یا تیرکشنده باشد و معمولاً شب‌ها و با فعالیت تشدید می‌شود. پرتودرمانی موضعی یا سیستمیک، مؤثرترین روش برای کاهش درد است. همچنین، داروهای بیس‌فسفونات و جراحی نیز ممکن است برای تقویت استخوان و پیشگیری از شکستگی تجویز شوند.استخوان شایع‌ترین محل متاستاز است.

درمان متاستاز بر اساس محل گسترش

درمان مناسب متاستاز به محل گسترش سرطان و وضعیت بیمار بستگی دارد. پزشکان معمولاً از رویکردی چندجانبه استفاده می‌کنند تا بهترین نتیجه را برای بیمار فراهم آورند.

درمان متاستاز مغز با جراحی و استروئید

برای درمان متاستاز مغزی، استروئیدهایی مانند دگزامتازون برای کاهش تورم اطراف تومور استفاده می‌شوند و اغلب علائم را کاهش می‌دهند. اگر بیمار دچار تشنج شود، داروهای ضدتشنج تجویز می‌شود. در مواردی که یک یا دو ناحیه از مغز درگیر باشد، می‌توان با جراحی یا جراحی استریوتاکتیک (نوعی پرتودرمانی دقیق) آن‌ها را برداشت. در بیماران با تومورهای متعدد مغزی، معمولاً پرتودرمانی کل مغز توصیه می‌شود.

درمان متاستاز کبد با RFA و شیمی‌درمانی

برای متاستاز کبدی، روش ابلیشن با فرکانس رادیویی (RFA) به‌عنوان یک روش کم‌تهاجمی مؤثر شناخته شده است. در این روش، الکترودهای سوزنی با هدایت سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن وارد تومور می‌شوند و با ایجاد حرارت (۹۰ تا ۱۰۵ درجه سانتی‌گراد)، سلول‌های سرطانی را از بین می‌برند.  با این روش بیش از ۸۵ درصد است. بنابراین، در بیمارانی که کاندید جراحی نیستند یا تومورهای کوچک‌تر از ۵ سانتی‌متر دارند، RFA گزینه مناسبی است.میزان موفقیت در از بین بردن کامل تومورهای کبدی را مطالعه کنید.

درمان متاستاز ریه با توراسنتز و داروهای سیستمیک

در اکثر موارد، متاستازهای ریه با همان داروهایی که برای سرطان اولیه استفاده می‌شوند، درمان می‌گردند. اگر مایع در اطراف ریه‌ها جمع شده باشد، روش توراسنتز (خارج کردن مایع از فضای جنب) می‌تواند تنفس را آسان‌تر کند. گزینه‌های درمانی دیگر شامل جراحی محدود (در صورت کم بودن تعداد متاستازها)، شیمی‌درمانی، ایمونوتراپی و در موارد خاص، لیزر درمانی است. هدف اصلی درمان، کنترل رشد سرطان و تسکین علائم آزاردهنده است.

جمع‌بندی و نکات پایانی

در نهایت، متاستاز پدیده‌ای پیچیده است که نقش مهمی در درمان و پیش‌آگهی سرطان دارد. همان‌طور که مشاهده کردیم، این فرآیند زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های سرطانی از تومور اصلی جدا شده و از طریق جریان خون یا سیستم لنفاوی به نقاط دیگر بدن مهاجرت می‌کنند. بنابراین، شناخت الگوهای متاستاز در انواع مختلف سرطان‌ها مانند سرطان سینه، ریه، پروستات و روده بزرگ برای تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر ضروری است.

علاوه بر این، هر اندام هدف متاستاز علائم خاص خود را نشان می‌دهد؛ درد و شکستگی در متاستاز استخوان، سردرد و تشنج در متاستاز مغزی، تنگی نفس در متاستاز ریه، و زردی و آسیت در متاستاز کبدی. بدون شک، آگاهی از این علائم می‌تواند به تشخیص سریع‌تر کمک کند.

روش‌های تشخیصی متنوعی نیز برای شناسایی متاستاز وجود دارد که شامل آزمایش‌های خون، بررسی نشانگرهای توموری، تصویربرداری‌های پیشرفته مانند MRI، PET و سی‌تی‌اسکن، و همچنین بیوپسی می‌شود. مسلماً، انتخاب روش درمانی مناسب به نوع سرطان اولیه، محل متاستاز، وسعت گسترش و وضعیت عمومی بیمار بستگی دارد.

هرچند درمان کامل سرطان متاستاتیک اغلب دشوار است، اما پیشرفت‌های اخیر در زمینه پرتودرمانی، شیمی‌درمانی، ایمونوتراپی و روش‌های جراحی، امیدهای تازه‌ای را برای بیماران به ارمغان آورده است. گفتنی است که تشخیص زودهنگام سرطان و جلوگیری از گسترش آن همچنان بهترین استراتژی برای مقابله با متاستاز می‌باشد. بی‌تردید، افزایش آگاهی عمومی درباره علائم هشداردهنده سرطان و مراجعه به‌موقع به پزشک، نقش حیاتی در این زمینه ایفا می‌کند.

سوالات متداول

س1. متاستاز چیست و چگونه اتفاق می‌افتد؟ متاستاز فرآیندی است که طی آن سلول‌های سرطانی از تومور اصلی جدا شده و از طریق جریان خون یا سیستم لنفاوی به سایر نقاط بدن گسترش می‌یابند. این پدیده معمولاً در مراحل پیشرفته سرطان رخ می‌دهد.

س2. کدام سرطان‌ها بیشتر متاستاز می‌دهند؟ سرطان‌های سینه، ریه، پروستات و روده بزرگ از جمله سرطان‌هایی هستند که تمایل بیشتری به متاستاز دارند. هر کدام از این سرطان‌ها الگوهای متاستاز خاص خود را دارند، مثلاً سرطان سینه اغلب به استخوان و کبد متاستاز می‌دهد.

س3. علائم شایع متاستاز چیست؟ علائم متاستاز بسته به محل درگیری متفاوت است. برای مثال، درد استخوان در متاستاز استخوانی، سردرد و تشنج در متاستاز مغزی، تنگی نفس در متاستاز ریوی و زردی در متاستاز کبدی از علائم شایع هستند.

س4. چگونه متاستاز تشخیص داده می‌شود؟ تشخیص متاستاز معمولاً با ترکیبی از روش‌ها انجام می‌شود، از جمله آزمایش خون، بررسی نشانگرهای توموری، تصویربرداری‌هایی مانند MRI و CT اسکن، و در نهایت بیوپسی برای تأیید قطعی.

س5. آیا درمان متاستاز امکان‌پذیر است؟ اگرچه درمان کامل متاستاز اغلب دشوار است، اما روش‌های درمانی متعددی برای کنترل آن وجود دارد. این روش‌ها بسته به نوع سرطان و محل متاستاز متفاوت هستند و می‌توانند شامل جراحی، پرتودرمانی، شیمی‌درمانی و درمان‌های هدفمند باشند.

مراجع

[1] – https://fa.wikipedia.org/wiki/متاستاز
[2] – https://doctoreto.com/blog/metastasis/
[4] – https://tehranbreastclinic.com/متاستاز-سرطان-سینه/
[5] – https://doctorbaghban.com/metastasis-of-lung-cancer-to-the-brain/
[7] – https://www.bonyannews.ir/News/ID/36266/رشد-سلولهای-سرطانی-ریه-به-صورت-پنهانی-در-مغز
[8] – https://rdiet.ir/وقتی-سرطان-پروستات-به-استخوان-ها-سرایت/